این شاعر و پژوهشگر، مدیر گروه فرهنگ و ادب رادیو ایران و عضو شورای پاسداشت زبان فارسی رادیو در یادداشتی درباره کتیبه‌های فارسی در کاخ توپکاپی (یکی از سراهای معروف عثمانی) نوشته است: «پیشینه زبان و ادبیات فارسی در کشور ترکیه و پیش از آن امپراتوری عثمانی و سرزمین آناتولی، درازدامن و طولانی است.
پادشاهان عثمانی دلباخته زبان و شعر فارسی بودند و برای همین عشق و علاقه، قرون مختلف، به‌ویژه هفتم و هشتم، آسیای صغیر یکی از مراکز مهم ادب فارسی و گردهمایی و سکونت شاعران و نگارندگان پارسی‌گوی بود.
در تواریخ عثمانی آمده روزی که محمدفاتح گام در کاخ امپراتوری بیزانس گذاشت این بیت را زمزمه می‌کرد:
بوم، نوبت می‌زند بر طارم افراسیاب
پرده‌داری می‌کند درقصرِ قیصر، عنکبوت
این‌جا مجموعه توپقاپی یا به زبان استانبولی «توپکاپی سرای» است، سرا لغتی فارسی و به معنای کاخ است. در این مجموعه که چند قرن محل حکمرانی شاهان عثمانی بوده است نگاره‌ها و کتیبه‌های فارسی وجود دارد که نشان از ارج و مرتبه زبان فارسی در سرزمین آناتولی بوده است.
این‌جا ورودی کاخ است و در مهم‌ترین کتیبه‌ ورودی، ابتدا ابیاتی با زبان فارسی است و در پایین‌تر ابیاتی به ترکی عثمانی.
چنان‌که مشهود است در زیر طُغرای کتیبه، این مصرع آمده است:
“«حافظِ عدل ِ شریعت، حضرت ظلِ خدا»
و بعد این دو بیت نگاشته شده است:
مطلع ِخورشیدشوکت، شهریارِ  معدلت
بانی ِ بنیانِ دولت، خـادم ِ بیت الحرام
وارثِ مُلکِ ملل، سرتاجِ شاهانِ دُوَل
ظلِ یزدانِ ازل، دادارِ اسکندرغلام!

در واقع، این ابیات بر پیشانی کاخ ثبت شده و سپس در جزئیاتِ مجموعه، کتیبه‌های قرآنی و اشعار فارسی نگارش شده است.
کنار قصرِ عبدالمجید، کاخ دیگری است که به عنوان موزه از آن استفاده می‌شود و بر پیشانیِ آن چنین نقش بسته:
درها همه بسته‌اند الا درِ تو/ تا ره نبرد غریب الا برِ تو
ای در کرم و عزت و نورافشانی/ خورشید و مه و ستارگان چاکرِ تو!
این بیت هم در چند نقطه از توپکاپی حک شده است:
گشاده باد به دولت همیشه این درگاه
به حق ِ اشهد ان لا اله الا الله!

نگاره‌های فارسی در مجموعه توپکاپی زیادند. حتی فرازِ آبدان‌ها و چشمه‌ها نیز از این‌گونه کتیبه‌ها دیده می‌شود.
از جمله بالای یکی از چشمه‌های کاخ چنین نقش بسته:
سلطان ِجهانیان، سلیمان زمان / سرچشمۀ جود و عدل و بحرِ احسان
این چشمه بنا بخیر احیا فرمود/ چون آب حیات از پی ِ اهل دِوان

در بخش اندرونی مجموعه، در ورودی حرمسرا و بالای اتاق مادرِ سلطان این کتیبه آمده است:
دم به دم، ساعت به ساعت، باد اقبالت فزون
دشمنت چون شیشه‌ ساعت، همیشه سرنگون

نگاره‌ها و کتیبه‌های فارسی در مجموعه توپکاپی به عنوان نمونه‌ای از آثار فرهنگی آن سامان، نشان از آن دارد که در گذشته، زبان عربی به عنوان دینی، زبان فارسی به عنوان زبانِ‌ فرهنگ در سرزمین آناتولی رواج داشته و ارتباطات فرهنگی بین مردم‌ گسترده بوده است.
درباره تاثیرات زبانی و واژه‌های دخیل نیز سخن بسیار است که در آینده به برخی از آن‌ها اشاره خواهم کرد.
 
منبع: ایسنا